Adviseur moet weten wat zakelijke klanten doen

De taak van de adviseur is om te waarborgen dat hij de verzekeringsbelangen van zijn klanten behoorlijk behartigt. Van de adviseur mag je ten minste verwachten dat hij zich de moeite getroost om zich te verdiepen in de ondernemingsactiviteiten van zijn zakelijke klanten. Bij onvoldoende zicht daarop kan het namelijk voorkomen dat de adviseur de plank misslaat door de reikwijdte van de verzekeringen niet in overeenstemming te brengen met de risico’s die zijn klant loopt. In deze zaak had de rechter in eerste aanleg geoordeeld dat de adviseur zijn verplichtingen jegens diens klant had verzaakt. In hoger beroep moet het hof beoordelen of het vonnis van de rechter in eerste aanleg in stand kan blijven. De casus was als volgt.

Geen dekking

X exploiteert een bedrijf dat zich bezighoudt met onderhoud en installatie van beveiligingssystemen. X heeft in opdracht van een klant (een kledingbedrijf) een alarmsysteem geïnstalleerd in een tijdelijke opslagruimte. In die opslagruimte werd kleding opgeslagen. In januari 2016 is in deze opslagruimte ingebroken en is de kledingvoorraad gestolen. Hoewel dat wel zo had gemoeten, had de door X geïnstalleerde alarminstallatie geen melding gemaakt bij de alarmcentrale. Hierdoor voldeed het kledingbedrijf niet aan de voorwaarden van haar inbraakverzekering. De claim van het kledingbedrijf is door haar verzekeraar afgewezen. Het kledingbedrijf heeft daarop X aansprakelijk gesteld voor de financiële gevolgen daarvan.

X had op zijn beurt een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (avb) gesloten bij Reaal. Deze verzekering was tot stand gekomen door bemiddeling van de adviseur van X. Door X werd de aansprakelijkstelling van het kledingbedrijf doorgeleid naar Reaal. Namens Reaal is het beroep op dekking onder de avb afgewezen. Want Reaal was van mening dat er sprake was van zuivere vermogensschade. Hierdoor kon zij een beroep doen op de dekkingsuitsluiting in de polisvoorwaarden. X wendt zich daarop tot zijn adviseur. X stelt zijn hem aansprakelijk voor de schade die hij lijdt door van het ontbreken van dekking op de avb.

Zorgplicht adviseur

In de procedure die daarop volgt vangt de adviseur bij de rechtbank bot. In hoger beroep schetst het hof het toetsingskader dat van toepassing is op de handelwijze van de adviseur. De adviseur dient tegenover X de zorg dienen te betrachten die van een redelijk handelend en redelijk bekwaam tussenpersoon mag worden verwacht. Deze zorgplicht brengt onder meer mee dat de adviseur voldoende informatie moet inwinnen om adequaat te kunnen adviseren bij de keuze welke verzekering er afgesloten moet worden. Hij moet immers voorkomen dat er een verzekering is afgesloten die onvoldoende dekking biedt voor de risico’s die het bedrijf van zijn klant loopt.

De adviseur zal zich daarbij moeten verdiepen in het bedrijf van zijn klant zodat een passende verzekering wordt geadviseerd. Ook na het sluiten van de verzekering zal de adviseur, eenmaal bekend met wijzigingen in het bedrijf van zijn klant, moeten adviseren om zijn verzekeringen eventueel aan te passen. Volgens het hof heeft de adviseur diverse steken laten vallen in de manier waarop hij de belangen van X heeft behartigd.

Zo staat vast dat X tijdens de jaarlijkse adviesgesprekken steeds heeft aangegeven dat zijn grootste bedrijfsrisico bestaat uit het niet functioneren van een door hem bij één van zijn klanten geïnstalleerd alarmsysteem. X heeft daarbij de vraag gesteld of hij daarvoor wel goed verzekerd was. Naar eigen zeggen heeft de adviseur er op gewezen dat de avb-polis alleen dekking biedt voor personen- en zaakschade. Als X ook dekking wilde voor vermogensschade dan zou hij een beroepsaansprakelijkheidsverzekering moeten afsluiten. In de gespreksnotitie die van die bespreking is overgelegd staat de aantekening “Besproken, prima in orde”. Waaruit volgens de adviseur volgt dat een dekking voor vermogensschade door X niet nodig is.

Onduidelijke aantekening

Het hof gaat daar niet in mee. Volgens het hof kan aan deze aantekening alleen waarde worden gehecht als duidelijk is wat er precies met X besproken is. Daar komt nog bij dat de adviseur hoe dan ook heeft nagelaten om in begrijpelijke taal en met concrete voorbeelden duidelijk te maken in welke gevallen X voor vermogensschade aansprakelijk gesteld zou kunnen zijn. Dit was des te belangrijker nu X een ondeskundige klant is van wie niet zo maar verwacht mocht worden dat hij begreep wat het verschil is tussen zaak- en vermogensschade. En wat de gevolgen zouden kunnen zijn bij het ontbreken van dekking voor vermogensschade.

Conclusie

Kortom: volgens het hof had de adviseur in deze zaak anders kunnen en anders moeten handelen jegens X. De adviseur verweert zich nog met de stelling dat causaal verband tussen de fout en de schade ontbreekt. En dat X eigen schuld heeft aan het ontstaan van deze schade. Door de adviseur is in dit kader onder meer betoogd dat Reaal ten onrechte heeft geweigerd om dekking te verlenen onder de avb. En dat X zich bij dit dekkingsstandpunt te snel heeft neergelegd.

Het hof maakt hier korte metten mee. Want de adviseur laat na om te onderbouwen waarom het dekkingsstandpunt van Reaal onjuist zou zijn. Bovendien was de adviseur op de hoogte van deze afwijzing. En de adviseur heeft indertijd niets gedaan om dit standpunt namens X bij Reaal aan te vechten. Sterker nog: de adviseur heeft het dekkingsstandpunt van Reaal zonder verder commentaar aan X doorgeleid. Bijstand heeft de adviseur (ook) toen niet aan X verleend. Hoewel het wel de taak is van een adviseur om zijn klanten ook in deze fase te adviseren.

De slotsom is dat het hof het vonnis van de rechtbank in stand laat en de adviseur veroordeelt in de proceskosten jegens X.

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 4 oktober 2022 ECLI:NL:GHARL:2022:8466

Lees hier het artikel zoals het is verschenen in Beursbengel nr. 920 | december 2022

Lees hier het artikel zoals het is gepubliceerd op Platform Flink